Τα μπατόν πεζοπορίας θεωρούνται από πολλούς υπερβολή ή πολυτέλεια. Αρκούνται σε ένα ξύλο της υπαίθρου. Αυτό αλλάζει ευθύς αμέσως όταν τα χρησιμοποιήσουν. Τότε συνειδητοποιούν τα οφέλη της χρήσης τους. Τα μπατόν διαθέτουν πολλά πλεονεκτήματα τόσο στην ανάβαση αλλά και στην κατάβαση.
Τι είναι τα μπατόν πεζοπορίας
Eίναι μεταλλικά μπαστούνια που διευκολύνουν την πεζοπορία με ειδική πρακτική λαβή για τα χέρια στο πάνω μέρος και σκληρό άκρο στο κάτω μέρος. Έτσι δεν φθείρονται όταν έρχονται σε επαφή με το έδαφος. Είναι συνήθως ρυθμιζόμενα, δηλαδή μπορεί να ρυθμίσει κανείς το μήκος τους ανάλογα με την περίσταση.
Τα μπατόν συνήθως αποτελούνται από 2 ή 3 μέρη τα οποία ασφαλίζουν μεταξύ τους με έναν μηχανισμό ασφάλισης. Αυτός μπορεί να είναι βιδωτός ή με clips.
Κάθε μπατόν συνοδεύεται συνήθως από 2 πεταλούδες (χιονιού ή άμμου) που βοηθάνε να μην βυθίζεται το μπατόν στο χιόνι, στην άμμο ή σε βαλτώδες έδαφος. Είναι αυτές οι πεταλούδες που είναι αρκετά μεγάλες, στρογγυλές και με τρύπες περιμετρικά. Τα περισσότερα επίσης μπατόν περιλαμβάνουν 2 πλαστικές μύτες. Οι πλαστικές μύτες μειώνουν τον θόρυβο του μπατόν όταν η πεζοπορία γίνεται σε σκληρό έδαφος (π.χ. κροκάλες ή άσφαλτο) και προστατεύουν την άκρη του μπατόν από τη φθορά.
Τα μπατόν πεζοπορίας είναι συνήθως κατασκευασμένα από αλουμίνιο, εξαιτίας του χαμηλού του βάρους και της μεγάλης αντοχής του σε διάβρωση.
Το αλουμίνιο κάτω από πολύ ισχυρή πίεση και αντίξοες συνθήκες μπορεί να λυγίσει, σπάνια όμως θα σπάσει.
Πλεονεκτήματα χρήσης των μπατόν πεζοπορίας
Μεταφέρουν ένα ποσοστό βάρους στα χέρια και έτσι μειώνουν την καταπόνηση στα πόδια.
Σκεφτείτε ότι αυτό συμβαίνει σε κάθε βήμα και τα βήματα σε μια πεζοπορία μετριούνται σε χιλιάδες. Αυτό σημαίνει ότι κάθε βήμα γίνεται λίγο πιο ανάλαφρο και πιο εύκολο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς ειδικών, το βάρος που πέφτει σε κάθε πόδι μειώνεται κατά 5 με 9 kg κάθε φορά που γίνεται χρήση του μπατόν.
Ένας μέσος άνθρωπος κάνει περίπου 130 με 150 βήματα ανά 100 m. Η χρήση μπατόν για τη μικρή απόσταση των 100 m μειώνει κατά περίπου 600-1350 kg το βάρος που πέφτει στα πόδια και τους αστραγάλους. Σε μια πεζοπορία 5 ωρών, το βάρος που γλυτώνουν τα πόδια λόγω της χρήσης μπατόν κυμαίνεται από 35 έως 70 τόνους!
- Τα μπατόν μειώνουν τους κραδασμούς που επιβαρύνουν τα γόνατα και τους αστραγάλους, ειδικά στην κατάβαση.
- Αποτρέπουν ή εξομαλύνουν τα γλιστρήματα, εκείνα που συμβαίνουν ξαφνικά σε ανύποπτο χρόνο σε οποιοδήποτε έδαφος και είναι μια από τις συχνότερες αιτίες τραυματισμών.
- Αυξάνουν πολύ την ισορροπία κατά το περπάτημα, γιατί προσθέτουν 1 επιπλέον σημείο επαφής με το έδαφος (τα 2 πόδια συν το 1 μπατόν που ακουμπάει στο έδαφος).
- Βοηθούν να κρατήσετε μια καλύτερη στάση σώματος στα επικλινή εδάφη. Ειδικά στις ανηφόρες, χωρίς τα μπατόν, ο πεζοπόρος έχει την τάση να γέρνει μπροστά, κάτι που επιβαρύνει τη μέση (ειδικά αν υπάρχει και το βάρος ενός σακιδίου). Με τη χρήση των μπατόν, το σώμα μένει πιο ίσιο και το βάρος του σακιδίου επιβαρύνει λιγότερο τη μέση.
- Βοηθούν στη διατήρηση γρήγορου ρυθμού στα δύσκολα εδάφη.
Επιπλέον, τα μπατόν πεζοπορίας έχουν και δευτερεύουσες χρήσεις.
- Στήσιμο σκηνής επιβίωσης ή πρόχειρου καταλύματος σε περίπτωση ανάγκης. Με 2 μπατόν πεζοπορίας και ένα αδιάβροχο μουσαμά μπορείτε να στήσετε γρήγορα μια σκηνή επιβίωσης.
- Μέτρηση ύψους χιονιού ή βάθος ποταμού. Βυθίστε το μπατόν στο χιόνι ή το νερό και μετρήστε (για να ξέρετε που πατάτε).
- Κατασκευή νάρθηκα ή φορείου. Ανάλογα με την περίπτωση, τα μπατόν πεζοπορίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως νάρθηκας ή να αποτελέσουν τα άκρα ενός φορείου για τη μεταφορά ασθενούς ή τραυματία.
- Εκφοβισμός και προστασία από σκυλιά ή άλλα ζώα που έρχονται προς το μέρος σας με άγριες διαθέσεις. Η καλύτερη ασπίδα είναι ένα δέντρο ανάμεσα σε εσάς και το ζώο.
- Απομάκρυνση αγκαθωτών θάμνων ή ιστούς αράχνης.
Ρύθμιση του μήκους των μπατόν σε ίσιο έδαφος
Η ρύθμιση του σωστού μήκους μπορεί να γίνει με 2 τρόπους.
Ο ένας τρόπος λέει ότι ρυθμίζετε τα μπατόν ώστε ο αγκώνας σας να σχηματίζει γωνία 90° με τα μπατόν όταν βρίσκεστε σε επίπεδο έδαφος. Αυτή είναι και η πιο συνηθισμένη αρχική ρύθμιση για να ξεκινήσετε την πεζοπορία σας.
Ο άλλος τρόπος λέει ότι ρυθμίζετε τα μπατόν σε τέτοιο ύψος ώστε το πάνω μέρος του μπατόν να βρίσκεται στο ύψος της μέσης σας.
Δοκιμάστε και τους 2 τρόπους, ίσως κάποιος σας βολεύει περισσότερο.
Ρύθμιση του μήκους των μπατόν σε επικλινές έδαφος
Αν ξεκινάτε ένα ανηφορικό μονοπάτι, μειώστε το μήκος των μπατόν κατά μερικά εκατοστά. Αντίθετα, αν ξεκινάτε την κατάβαση αυξήστε το μήκος των μπατόν κατά μερικά εκατοστά. Επαναλάβετε τη ρύθμιση μετά από 100 m.
Προτείνεται, η ρύθμιση του μήκους να μην γίνει πάνω από 1-2 φορές, γιατί ανακόπτεται ο ρυθμός της πεζοπορίας. Αν το έδαφος αλλάξει σε κατηφορικό, απλά πιάστε τα μπατόν από το πάνω μέρος της λαβής. Αν αλλάξει σε ανηφορικό, πιάστε τα μπατόν λίγο πιο χαμηλά.
Σωστή χρήση των μπατόν πεζοπορίας
Αριστερό πόδι-δεξί μπατόν και αντίστροφα: Κάθε μπατόν μετακινείται μπροστά μαζί με το αντίθετο πόδι. Δηλαδή, όταν το αριστερό μπατόν είναι μπροστά τότε είναι και το δεξί πόδι μπροστά. Αυτή είναι και η πιο φυσιολογική χρήση, γιατί ακολουθεί τη φυσική κίνηση των χεριών και παρέχει τη μέγιστη ισορροπία στο περπάτημα.
Αριστερό πόδι-αριστερό μπατόν και αντίστροφα: Κάθε μπατόν μετακινείται μπροστά μαζί με το πόδι της ίδιας πλευράς. Δηλαδή, όταν το αριστερό μπατόν είναι μπροστά τότε είναι και το αριστερό πόδι μπροστά. Αυτή η κίνηση μειώνει λίγο την κούραση στα πόδια και είναι ένα ωραίο διάλειμμα ανακούφισης για κάποιους μυς στα πόδια. Δεν μπορεί όμως να συνεχιστεί για πολλή ώρα.
Ταυτόχρονη κίνηση μπατόν: Δηλαδή, όταν το αριστερό μπατόν είναι μπροστά τότε είναι και το δεξί μπατόν μπροστά. Θυμηθείτε την κίνηση των σκιέρ όταν θέλουν να δώσουν επιπλέον ώθηση και ταχύτητα σε μια κατάβαση. Στην πεζοπορία είναι χρήσιμη όταν χρειάζεστε επιπλέον ώθηση για να ανεβείτε μια απότομη ανηφόρα ή να ξεπεράσετε κάποιο εμπόδιο. Κρατήστε σχετικά άκαμπτους τους αγκώνες σας και προσπαθήστε να δίνετε την απαραίτητη ώθηση με τους ώμους σας.
Χρησιμοποιήστε τις πεταλούδες χιονιού όταν πεζοπορείτε σε χιόνι ή σε πολύ μαλακό έδαφος. Διευκολύνουν πολύ και δεν σπαταλάτε ενέργεια να “ξεσκαλώνετε” τα μπατόν από τη λάσπη ή το χιόνι. Σε σκληρό ή γλιστερό έδαφος χρησιμοποιήστε τις πλαστικές μύτες για καλύτερη πρόσφυση και μείωση του θορύβου.
Προτείνεται να χρησιμοποιείτε πάντα και τα δύο μπατόν. Έτσι αποκομίζετε τα μέγιστα οφέλη από τη χρήση τους.
Ακολούθως θα δείτε τα μπατόν που προτείνουμε. Ένα απλό τηλεσκοπικό και ένα πολυεργαλείο-μπατόν. Δείτε τα αναλυτικά